Saturday 30 November 2013

Koro de kuraĝulo



Originala titolo: Сердце храбреца
Produktado: studio «Sojuzmultfilm»
Jaro: 1951
Aŭtoro de la scenaro: Олег Леонидов (Olég Leonídov).
Reĝisoroj: Борис Дежкин (Borís Déĵkin), Геннадий Филиппов (Gennádij Filíppov).
Artaj direktoroj: В. Васильчикова (V. Vasílĉikova), Владимир Дегтярев (Vladímir Degtjarjóv).
Desegnistoj: В. Валерианова (V. Valeriánova), О. Геммерлинг (O. Hémmerling), В. Роджеро (V. Roĝéro).
Animaciistoj: Фаина Епифанова (Faína Jepifánova), Валентин Лалаянц (Valentín Lalajánc), Л. Попов (L. Popóv), Лидия Резцова (Lídija Rezcóva), Вадим Долгих (Vadím Dólgiĥ), Роман Давыдов (Román Davídov), Дмитрий Белов (Dmítrij Belóv).
Kameraisto: Михаил Друян (Miĥaíl Druján).
Komponisto: Карен Хачатурян (Karén Haĉaturján).
Sonreĝisoroj: Борис Фильчиков (Borís Fílĉikov), Николай Прилуцкий (Nikoláj Prilúckij).
Aktoroj: Ю. Любимов (Ju. Lubímov), Анатолий Щукин (Anatólij Ŝĉúkin), Николай Горлов (Nikoláj Górlov), В. Мясникова-Скопина (V. Mjásnikova-Skópina), Леонид Пирогов (Leoníd Pirogóv), Нина Зорская (Nína Zórskaja).
Muntisto: Валентина Иванова (Valentína Ivanóva).

Post fabeloj de la grandaj aziaj popoloj hodiaŭ ni vizitos popolon malgrandan – udegojn, kiuj loĝas en la areo de riveroj Amuro kaj Ussuri.

Iam vivis du fratoj – Indiga kaj Solomdiga. Unu tagon Indiga ektimis dum ĉasado kaj lasis la fraton en danĝero. Nun por savi la fraton li devas elteni grandajn timojn...

Interesaj faktoj

La filmo estas farita laŭ fabelo “Sep timoj” de verkisto Dmitrij Nagiŝkin, kiu kolektis folkloron de la indiĝenaj etnoj de rusia Fora Oriento kaj publikigis multajn fabelkolektojn, verkitajn laŭ ĝi.

Kiel unu el voĉludantaj en la filmo aktoroj estas indikita Ju. Lubimov; estas ne malprobable, ke temas pri fama teatra reĝisoro Jurij Lubimov, kiu ankaŭ ludis en kino ekde 1941 ĝis 1970. Nenie, tamen, renkonteblas informo, ke li voĉludis en animacio.



Thursday 28 November 2013

Kuraĝa Pak



Originala titolo: Храбрый Пак
Produktado: studio «Sojuzmultfilm»
Jaro: 1953
Aŭtoro de la scenaro: Тамара Караваева (Tamára Karavájeva).
Reĝisoroj: Евгений Райковский (Jevgénij Rajkóvskij), Владимир Дегтярев (Vladímir Degtjarjóv).
Artaj direktoroj: Перч Саркисян (Perĉ Sarkisján), Роман Качанов (Román Kaĉánov).
Desegnistoj: Николай Федоров (Nikoláj Fjódorov), Ирина Светлица (Irína Svetlíca), К. Малышев (K. Máliŝev), В. Валерианова (V. Valeriánova).
Animaciistoj: Дмитрий Белов (Dmítrij Belóv), Борис Бутаков (Borís Butakóv), Федор Хитрук (Fjódor Ĥitrúk), Владимир Арбеков (Vladímir Arbékov), Татьяна Федорова (Tatjána Fjódorova), Валентин Лалаянц (Valentín Lalajánc), Вадим Долгих (Vadím Dólgiĥ), Борис Дежкин (Borís Déĵkin), Татьяна Таранович (Tatjána Taránoviĉ), Борис Чани (Borís Ĉáni).
Kameraistoj: Елена Петрова (Jeléna Petróva), Николай Воинов (Nikoláj Vóinov).
Komponisto: Моисей Вайнберг (Moiséj Vájnberg).
Sonreĝisoro: Георгий Мартынюк (Geórgij Martinjúk).
Muntisto: В. Егорова (V. Jegórova).

Filmo laŭ koreaj fabeloj. Junulo Pak decidiĝis batali fajrospirantan drakon, kiu bruligadis kampojn de homoj. Sed por fari tion, li devas trapasi malfacilan vojon en serĉado de mistera Saĝa Maljunulo.


Monday 25 November 2013

Fratoj Lu



Originala titolo: Братья Лю
Produktado: studio «Sojuzmultfilm»
Jaro: 1953
Aŭtoro de la scenaro: Николай Эрдман (Nikoláj Erdman).
Reĝisoro: Дмитрий Бабиченко (Dmítrij Babiĉénko).
Arta direktoro: Александр Трусов (Aleksándr Trúsov).
Konsilistoj: Чжоу Сун-Юань (Ĉĵou Sun Juan), О. Глухарева (O. Glúĥareva).
Desegnistoj: Ирина Троянова (Irína Trojánova), К. Малышев (K. Máliŝev), Ирина Светлица (Irína Svetlíca), В. Роджеро (V. Roĝéro).
Animaciistoj: Дмитрий Белов (Dmítrij Belóv), Виктор Лихачев (Víktor Liĥaĉóv), Мстислав Купрач (Mstisláv Kupráĉ), Михаил Ботов (Miĥail Bótov), Лидия Резцова (Lídija Rezcóva), Вячеслав Котеночкин (Vlaĉesláv Kotjónoĉkin), Рената Миренкова (Renáta Mirenkóva), Григорий Козлов (Grigórij Kozlóv), Борис Чани (Borís Ĉáni), Роман Качанов (Román Kaĉánov).
Kameraisto: Николай Воинов (Nikoláj Vóinov).
Komponisto: Климентий Корчмарев (Kliméntij Korĉmarjóv).
Sonreĝisoro: Николай Прилуцкий (Nikoláj Prilúckij).
Muntisto: Нина Майорова (Nína Majórova).
Informo laŭ Animator.ru kaj la filmo

Per ĉi tiu filmo komenciĝas serio da sovetia animacio, kreita laŭ fabeloj el diversaj mondopartoj – Eŭropo kaj Azio. Nia unua vizitpunkto estas Ĉinio, kie antaŭlonge vivis tri fratoj Lu, el kiuj ĉiu posedis mirindan talenton. Lu unua povis obeigi farjon. Lu dua povis fortrinki la tutan maron kaj redoni ĝin reen. Lu tria sciis lingvojn de bestoj, birdoj kaj fiŝoj. Kaj por savi unu el la fratoj de morto kaj venki kruelan mandarenon ili devis unuigi siajn fortojn...

Interesaj faktoj

En unu sovetia porinfana revuo en la 1980-aj jaroj estis publikigita versio de fabelo “Fratoj Lu”, en kiu nombro de la fratoj estis kvin, sama estis ankaŭ kvanto da talentoj, kiujn ili posedis. Estus iterese, se ĉinlingvaj legantoj de la retejo povus eventuale ĝustigi, kia varianto estas originala (artikolo pri la filmo en la ruslingva Vikipedio asertas, ke en la fabelo la fratoj pli multnombris).

Scenaron por la filmo kreis Nikolaj Erdman (1900-1970), unu el brilaj reprezentantoj de la literatura generacio de la 1920-aj kaj la 1930-aj jaroj. Kvankam lia plej konata verko, teatraĵo “Sinmortigonto” (1928), kiun oni surscenigas ĝin nun, ricevis negativan replikon fare de Stalin mem, li relative malgrande suferis dum la teroro de la 1930-aj jaroj kaj poste la tutan vivon laboris en teatro kaj kino, kreinte scenarojn por multaj filmoj kaj animaciaĵoj.

Nenie troveblas originala informo pri aktoroj, kiuj voĉludis en la filmo. Tamen laŭ la voĉo en la rolo de la mandareno rekoneblas granda aktoro Erast Garin, kaj en la rolo de la malliberejisto jam menciita en la antaŭa publikaĵo Georgij Millar.


Saturday 23 November 2013

La fabelo pri fiŝo kaj pri fiŝisto



Originala titolo: Сказка о рыбаке и рыбке
Produktado: studio «Sojuzmultfilm»
Jaro: 1950
Aŭtoro de la scenaro: Михаил Вольпин (Miĥaíl Vólpin).
Reĝisoro: Михаил Цехановский (Miĥaíl Ĉeĥanóvskij).
Artaj direktoroj: Д. Березовский (D. Berezóvskij), Петр Репкин (Pjótr Répkin).
Desegnistoj: К. Малышев (K. Máliŝev), О. Геммерлинг (O. Hémmerling), В. Роджеро (V. Roĝéro), Ирина Светлица (Irína Svetlíca), В. Валерианова (V. Valeriánova), Татьяна Маврина (Tatjána Mávrina).
Animaciistoj: Рената Миренкова (Renáta Mirenkóva), Николай Федоров (Nikoláj Fjódorov), Ламис Бредис (Lámis Brédis), Федор Хитрук (Fjódor Ĥitrúk), Татьяна Таранович (Tatjána Taránoviĉ), Александр Беляков (Aleksándr Beljakóv), Елизавета Казанцева (Jelizavéta Kazánceva), Роман Качанов (Román Kaĉánov), Роман Давыдов (Román Davídov).
Kameraisto: Михаил Друян (Miĥaíl Druján).
Komponisto: Юрий Левитин (Júrij Levítin).
Sonreĝisoro: Николай Прилуцкий (Nikoláj Prilúckij).
Aktoroj: Борис Чирков (Borís Ĉirkóv), Анастасия Зуева (Anastasíja Zújeva), Мария Бабанова (Maríja Babánova).
Voĉlegisto: Владимир Грибков (Vladímir Gribkóv).
Muntisto: Лидия Кякшт (Lídija Kjákŝt).

Ĝisdatigo de la 25-a de decembro 2019: nun estas spektebla la kompleta subtekstigo de la filmo laŭ la tradukoj de Sergej Rublov.

Rekomencante post certa paŭzo disvolvigon de la projekto, mi estas prezentonta longan serion de elstaraj specimenoj el la rusia animacio, ekde la mezo de la 20-a jarcento ĝis la komenco de la jarcento 21-a. Estas nature, ke malfermi ĉi tiun serion endas per filmo plej frua kronologie, kaj, krome, plej klasika, ĉar ĝi estas klasika animacia versio de du klasikaj versaĵoj – poemo “Ruslano kaj Ludmilo” kaj “La fabelo pri fiŝo kaj pri fiŝisto” de Aleksandr Puŝkin. 

“Ruslano kaj Ludmilo” apartenas al fruaj verkoj de Puŝkin, ĝi estis publikigita de la juna poeto en 1820 kaj tuj alportis al li famon inter leganta publiko. Laŭ sia formo tio estas “facila” legaĵo, dum kies kreado la aŭtoro estis insprita de la okcidenta ĝenro de kavalira libro kaj popularaj verkoj el la rusa folkloro; li ankaŭ ĉerpis el historiaj verkoj de Nikolaj Karamzin, kiu jam aperis en la projekto pli frue. Ĉi tiu historio, metita en fantastan mondon de antikva Rusujo, rakontas pri aventuroj de prodo, kiu serĉas sian fianĉinon, kaptitan de mava sorĉisto. Ŝajne, estas nenio originala, sed la poemo estis verkita kun tiaj eleganteco kaj ironio (Puŝkin inkludis tien ankaŭ parodiaĵojn al sia literatura majstro Vasilij Ĵukovskij), ke ĝis nun oni legas ĝin kun granda plezuro. En la jaro 1842 premieris samnoma opero fare de Miĥail Glinka, kiu ekde tiam estas parto de la klasika rusa opera repertuaro. Ĉi tie (unuaj 16 minutoj) oni povas aŭskulti ĝiajn uverturon kaj enkondukon fare de la okrestro kaj la artistoj de Mariinskij-Teatro

Ekzistas Esperanta traduko de la poemo, kreita ankoraŭ komence de la 20-a jarcento de Vasilij Devjatnin. Hodiaŭ ĝi aspektas jam malmoderniĝinta kaj ne tre kontentiga, sed nova traduko, bedaŭrinde, ankoraŭ ne atendeblas.

En la duan eldonon de la poemo Puŝkin aldonis prologon, en kiu li enkondukas leganton en la mondon de la rusa folkloro. Ĉi tiuj linioj estas verko pli ol krestomatia; ili estiĝis parto de ni mem. Ne estos granda troigo diri, ke ĉiu ruso konas ilin ekde frua infaneco, kaj kvanto da citaĵoj, aludoj kaj parodioj al ili estas ekster ĉia kalkulo. Sufiĉas mencii, ke tuta unua parto de popularega fantazia romano “Lundo ekas sabate” fare de Arkadij Strugackij kaj Boris Strugackij parodias bildojn el ĉi tiu verko. Maksim Gorkij rememoris en aŭtobiografia romano “Inter homoj” pri sia imreso de ĝi: “La prologo al “Ruslano” memorigis al mi plej bonajn fabelojn de avinjo, mirinde kunigitajn en unu, kaj kelkaj linioj miregis min per sia stampita vereco:

Sur nekonata voj' arbara
De best' mirinda restis spur' 

mense ripetadis mi la mirindajn liniojn kaj vidis ĉi tiujn, tre konatajn al mi, apenaŭ rimarkeblajn padojn, vidis enigmajn spurojn, de kiuj estis premita herbo, ankoraŭ ne forskuinta pezajn kiel hidrargo gutojn da roso”. Kaj en la prezentita hodiaŭ animacia filmo oni uzas ĝin kiel prologon al alia fabelo de Puŝkin. Kiel estas konate, nuntempe oni faras antaŭfilmojn ne nur por kinaj, sed ankaŭ por literaturaj verkoj (book trailer angle); eblas diri, ke ĉi tiu animaciita prologo estas antaŭfilmo por la tuta rusa folkloro.


Titolbildo de la unua eldono de “Ruslano kaj Ludmilo”. Kelkaj figuroj el la bilditaj ĉi tie, aperas ankaŭ en la animacia versio.

La dua fabelo, kiu formas ĉefan enhavon de la filmo, devenas, male, el la malfrua periodo de Puŝkin (ĝi estis verkita en 1833). Kiel facilas rimarki, ĝia enhavo praktike identas kun tiu de fabelo “Fiŝkaptisto kaj lia edzino” fare de fratoj Grimm. Foje unu fiŝkaptisto kaptis oran fiŝeton, kiu promesis plenumi ĉian lian deziron kiel pagon kontraŭ liberigo. Li ne volis preni elaĉeton, tamen lia edzino havis alian opinion pri la afero, kaj sendadis la edzon por peti unue novan bantrogon, poste – novan domon, poste – estiĝi nobelino, poste – reĝino, kaj fine – “la mastrino de maro”, por ŝi vivu “en la mar-oceano” kaj la ora fiŝeto servu “kuriero por mi ordinara”. Nature, post tia aroganteco ŝi povis nur perdi ĉion, kion ŝi akiris, kaj en la rusa lingvo ekzistas ekde tiam esprimo “Resti ĉe la fendita trogo”.


Ilustraĵo al la fabelo fare de Ivan Bilibin.

Interesaj faktoj

En la fabelo de fratoj Grimm antaŭlasta deziro de la edzino estis fariĝi la roma papo. Komenca versio de la fabelo de Puŝkin ankaŭ inkludis tian epizodon, sed ĝi ne trafis la finan varianton pro cenzuraj kialoj.

En la momento ĉe 23:45 en la rufhara kortegano, kiu primokas la fiŝiston, rekoneblas laŭ aspekto kaj karaktera voĉo aktoro Georgij Millar, kiu estis konata ĉefe pro roloj en fabelaj filmoj. Vi povas legi pri li Esperante ĉi tie.

Danca sceno ĉe 7:45 memorigas similan scenon en Fantazio (1940) de Walt Disney.


Disqus por Aŭdvide