Masko

Ligilo al YouTube
Subtekstoj
Kiel spekti la videon kun eksteraj subtekstoj

Studio: “Sovjetskaja Belarusj”
Jaro: 1938
Aŭtoro de la scenaro kaj reĝisoro: Сергей Сплошнов (Sergéj Sploŝnóv)
Geaktoroj:
Степан Каюков (Stepán Kajukóv) Jegor Niliĉ Pjatigorov
Виталий Полицеймако (Vitálij Policejmáko) Jevstrat Spiridoniĉ
Владимир Таскин (Vladímir Táskin) Ĵestjakov
Константин Адашевский (Konstantín Adaŝévskij) Belebuĥin
Петр Гофман (Pjotr Gófman) La deĵoranto
Иван Назаров (Iván Nazárov) La lakeo
Николай Литвинов (Nikoláj Litvínov) La dikulo
Александр Бенеаминов (Aleksándr Beneamínov) La dirigento

Informo ĉe Imdb.com

Kiel donacon al la Esperantistaro okaze de la venonta jaro 2018 mi prezentas gajan komedieton laŭ la rakonto de Anton Ĉeĥov. Eksterdube, ĉu tiu filmo levos vian humoron dum la festado. Laŭ sia formo tiu ĉi historio, kiel oni povas rimarki, estas renverso de “La revizoro” fare de Nikolaj Gogol. Eksterdube, ankaŭ la reĝisoro de la filmo atentis tion siatempe kaj klopodis plenigi ĝin per farsa bufonaĵo en la stilo de ĉi tiu verkisto; dum certaj momentoj sur ekrano vere videblas “iaj porkaj buŝegoj anstataŭ vizaĝoj”.

Tamen, se la estetiko de la filmo estas tiu de Gogol, ĝia esenco tamen restas tiu de Ĉeĥov, ĉar la ĉefa temo, kiu sonas en ĝi, estas temo de la homa digno, kiu por Ĉeĥov ĉiam estis tre grava. Ja la ĉefa rolulo malestimas la ceterajn por tio, ke li bonege scias, ke tiu ĉi digno ĉe ili tute mankas; kaj kiam li post sia provoko atendas de ili ajnan reagon, kiu povus almenaŭ iome demonstri la malon, li ricevas nur mortan silenton. Kaj al li restas nenio, krom ĵeti al ili: “Ĉu vi silentas? Do silentu plu”. Tiu ĉi sceno ne malpli aktualas hodiaŭ, ol ĝi estis tia por Ĉeĥov.

Sed antaŭ ĉio la prezentata filmo estas gaja rakonto, en kiu vi trovos multajn kialojn por rideti kaj eĉ ridi. Do, renkontu kun rideto la jaron 2018 kaj mi deziras al vi ĉion plej bonan.

Afiŝo de filmo "Masko"

Familia feliĉo

Afiŝo de filmo "Familia feliĉo"

Ligilo al YouTube
Subtekstoj
Kiel spekti la videon per VLC-ludilo

Studio: Mosfilm

Jaro: 1969

Informo ĉe Imdb.com

Hodiaŭ, daŭrigante publikadon de la ekranaj versioj de Anton Ĉeĥov, mi prezentas elektitajn fragmentojn el almanako “Familia feliĉo”, aperinta en 1969.

Nerveco

Aŭtoro de la scenaro: Аркадий Ставрицкий (Arkádij Stávrickij)

Reĝisoro: Александр Шейн (Aleksándr Ŝejn)

Geaktoroj:

Николай Гриценко (Nikoláj Gricénko) – Dmitrij Vaksin

Раиса Куркина (Raísa Kúrkina) – Edzino de Vaksin

Лидия Сухаревская (Lídija Súĥarevskaja) – Guvernistino

Jen ankoraŭ unu specimeno de arta lerteco de Ĉeĥov, kiu kapablas en malgranda okazaĵo trovi ion demonstrindan – humuran aŭ seriozan. Ĉi-foje la okazaĵon kaŭzis timoj, kiujn oni ŝatis sugesti al si en ĉiuj tempoj. Kompreneble, ĉiu tempo havas siajn preferatajn timindaĵojn; hodiaŭ oni per “mistikaj” televidkanaloj timigas sin pri aliplanedanoj, kiuj povas forŝteli vin el via propra dormoĉambro; antaŭ cent jarojn oni timigis sin pri alia. Sed kiaj ajn estus ĉi tiuj timoj, homon impreseman ili povas ja konduki al rezulto tute neatendita...

Edziĝpropono

Aŭtoro de scenaro kaj reĝisoro: Сергей Соловьев (Sergéj Solovjóv)

Geaktoroj:

Георгий Бурков (Geórgij Burkóv) – Lomov

Анатолий Папанов (Anatólij Papánov) – Ĉubukov

Екатерина Васильева (Jekaterína Vasíljeva) – Natalja Stepanovna

Ĉi tiu kinoversio de la komedieto, kiun mi jam prezentis en la projekto, estis debuto de la konata rusia reĝisoro Sergej Solovjov. Post spekti la klasikstilan enscenigon fare de Malij-teatro, interese estas observi la manieron, kun kiu la reĝisoro solvis sian taskon. Evidente li strebis eviti stilon, atendeblan en okazo de tia literatura fonto, kaj agis kun libereco, malavare ŝprucita per ironio. Tamen post spekti ĉi tiun version ĝis la fino oni neeviteble sentos, ke la aŭtentika intonacio de Ĉeĥov ja sonas en ĝi. Rimarkeblas tristo, kun kiu la reĝisoro vidas la sortojn de la roluloj, kaj ĉi-kuntekste la nomo de la almanako akiras pluan signifon...

Noto: ekde nun filmoj, publikigitaj en la projekto, estos provizitaj per alŝuteblaj subtekstoj, por ke oni povu spekti ilin en plenekrana formato. Vd. ligilojn al la subtekstoj kaj la instrukcio supre. Ĉar la YouTube-kanalo de studio Mosfilm malpermesas republikigon de siaj videoj en aliaj retejoj, oni povas spekti la filmon nur tiumaniere.

Antaŭlonge, en nia galaksio...

Hodiaŭ en la kinejoj de la mondo premieras la oka epizodo de “Stelaj militoj”, sagao, kiu festis ĉi-jare sian 40-jaran jubileon. Antaŭ du jaroj mi publikigis ŝercan amatoran filmeton okaze de la apero de la sepa epizodo, rilate kiun oni havis tiutempe grandajn esperojn. Nun mi povas diri, ke, honeste, ĉi tiu filmo faris al mi, samkiel al multaj aliaj, miksitan impreson; ĝi pli aspektis esti diligenta laboraĵo de marketologoj kaj filmindustriistoj, ol arta verko, esprimanta vizion de sia kreinto.  

Ĉi-foje, tamen, ĉi tiu espero reaperas (ĝuste laŭ la nomo de la epizodo kvara :) ), ĉar laŭ aperinta al la nuna momento informo oni povas konjekti kun certeco sufiĉa, ke reĝisoro Rian Johnson ja sukcesis fari tion, kion atendas ĉiuj adorantoj de “Stelaj militoj” – emociigi spektantojn pro bildo de grandega, mistera kaj samtempe kredinda mondo sur la ekrano. Do, baldaŭ ni ekscios, ĉu tiu ĉi atendo pravas.

Kaj nun mi proponas reveni al la komenco de la sagao kaj per propraj okuloj ekvidi, kiel oni kreis tion, kio poste estiĝos unu el mitoj de la moderna epoko. La prezentata kolekto de laboraj filmaĵoj, faritaj dum la filmado de la unua filmo meze de la 1970-aj jaroj, donas unikan eblon profundiĝi en atmosferon, en kiu “Stelaj militoj” estas kretataj. La plej interesa detalo de ĉi tiu atmosfero estas sendube tio, ke neniu sur la filmada scenejo – eble, inklude ankaŭ la reĝisoron – povis imagi, kian rezulton havos ilia laboro. Oni opiniis la venontan filmon nur unu rapide forgesota distraĵo plu... Tio ne mirindas, ĉar la fina rezulto estis frukto de komunaj penoj fare de multaj talentaj homoj; oni nemalofte opinias ĉefa merito de George Lucas tion, ke li sukcesis kolekti ilin ĉirkaŭ si.

Samtempe oni povas ekscii multajn interesajn kaj neatenditajn detalojn pri la filmada proceso. Por mi estis granda surprizo ekscii, ke la armiloj, kiujn oni uzis dum la filmado, vere pafis (per blankaj kartoĉoj, tamen tio ne malhelpis ilin esti fojfoje danĝeraj). Ankaŭ mi kun plezuro ekvidis simplan trukon, per kiu oni igis la veturilon de Luke Skywalker “ŝvebi” super la tero. Sed la plej notinda detalo estis, ke la replikoj de la roluloj, prononcataj dum filmado, estis rimarkinde pli ampleksaj, ol fine en la filmo. Endas memorigi, ke inter ses premioj “Oscar”, kiujn gajnis unuaj “Stelaj militoj”, estis tiu por plej bona muntado, kaj ni povas vidi, ke ĉi tiu laboro estis premiita ne vane.

Kaj fina detalo, kiun mi volis atentigi, estas aperinta eblo enrigardi en disvolviĝon de la reĝisora vizio. Multaj amatoraj esplorantoj okupiĝas pri studado de tio, kiel naskiĝis ĉe Lucas la koncepto de la filmoj kaj kiel ĝi ŝanĝiĝis dum la tempo. Interese estas, ke nemalmultaj aĵoj, kiuj aperis multan tempon poste, havas siajn radikojn jam en fruaj konceptoj de la reĝisoro. Tion montras ankoraŭfoje la repliko de Obi-Wan Kenobi dum lia duelo kun Darth Vader, kiu en la filmo estas mallongigita kompare kun la komenca varianto, kie ĝi sonas jene: “Se mia klingo trovos sian markon, vi ĉesos ekzisti. Sed mi avertas vin, se vi morthakos min, mi estiĝos multe pli potenca, ol vi iam povos imagi”. Ĉi tiu teksto montras sufiĉe klare (kaj en la filma varianto tio ne tiel rimarkeblas), ke Darth Vader ne sciis pri arto de kunfandiĝo kun la Forto, kiam en la momento de morto korpo malaperas. Nur en la jaro 2005, kiam aperis la tria epizodo, ni eksciis, ke ĉi tiu sekreto estis konata en tiu tempo nur al Obi-Wan kaj Yoda. Tamen jam dum kreado de la unua filmo Lucas havis ĉi tiun ideon...

Do, agrablan spektadon al ĉiuj ŝatantoj de la sagao. Kaj estu la Forto kun vi en la venonta jaro 2018.  

Blanka oro de Siberio

Летят утки (Flugas anasoj) – unu el la plej belaj kantoj fare de "Beloe Zlato".

Konstantaj legantoj de ĉi tiu retejo verŝajne memoras, ke siatempe mi prezentis en ĝi specimenojn de folklora kanta kaj danca arto de la popoloj de Rusio. Ekde tiam ne aperis sufiĉa kaŭzo por reveni al ĉi tiu temo, tamen antaŭnelonge mi renkontis en la reto trezoron, kiun mi ne povas ne dividi kun aliaj.

Mirinde estas, ke ĉi tiu delikata trezoro devenas el loko, kiu ŝajnas por tio plej maltaŭga – Norilsko, unu el la plej malvarmaj kaj ventozaj urboj de la mondo. Kaj sur ĉi tiu severega tero ekfloris talento de junaj lernantinoj de Norilska kolegio de artoj, kiuj antaŭ kvin jaroj kreis ensemblon de folklora kanto “Beloe Zlato” (Blanka Oro). Dum pasinta ekde tio tempo ili estiĝis konataj en la tuta Rusio kaj ekster ĝi. Sian mision la membrinoj de la ensemblo vidas en popularigo de la folklora muziko kaj por ĉi tiu celo ili trovis metodon vere rimarkindan – plenumadon de kantoj en lokoj de ĉiutaga vivo: surstrate, en metroo, en kafejoj k.t.p. En la oficiala kanalo de la ensemblo ĉe YouTube vi povas spekti multon da tiaj registraĵoj, faritaj en ĉarma kaj emocia atmosfero; fojfoje la partoprenantinoj eĉ ne sukcesas fini kanton pro ridemo, sed tio nur faras la spektaĵon pli fascina. 

Kantoj, kiujn plenumas la ensemblo, estas diversaj – jen gajaj kaj humurplenaj, jen tristaj kaj melankoliaj. Tamen ekzistas io komuna en ili ĉiuj, kio igas aŭskulti ilin ree kaj ree. Plej trafe tion formulis unu spektanto el Aŭstralio: “I like the flow of Russian music, it is like a river” (“Mi ŝatas la fluon de rusa muziko, ĝi estas kiel rivero”). Do mi proponas ankaŭ al vi profundiĝi en ĉi tiun sontorenton.

Sube estas listo da ligiloj al kantoj en la oficiala YouTube-kanalo de la ensemblo. En la unua parto, “Elektitaj kantoj”, trovigas specimenoj, precipe rimarkindaj dank' al siaj harmoniaj kaj memoreblaj melodoj. En la dua parto ĉeestas aliaj kantoj el la kanalo. Kompreneble, ĉi tiu divido estas farita nur surbaze de mia persona gusto, do oni povas trovi preferindaĵojn por si en ajna el ĉi tuj partoj. 

Elektitaj kantoj

Заболела Дунина головка (Ekdoloris la kapo de Dunjo).

Подружка моя (Amikino mia).

Ухарь-купец (Brava negocisto). Versio 2. Versio 3. Versio 4.

Варенька (Varnjo). Versio 2. Versio 3. Versio 4.

Казаченька молода (Kazakino juna). Versio 2. Versio 3. Versio 4. Versio 5. Versio 6. Versio 7.

Скажи, Надя (Diru, Nadnjo). Versio 2. Versio 3.

Ой ты, Дуня (Oj, vi, Dunjo). Versio 2. Versio 3. Versio 4. Versio 5. Versio 6.

Подъезжали мы под село (Ni alveturis al vilaĝo). Versio 2.

Уж как в Галиче горка крута (Krutas monteto en urbo Galiĉ). Versio 2.

Гармонь моя (Harmoniko mia).

Гречанички (Fagopiraj kampoj).

Марусенька (Marusnjo). Versio 2.

Крапива-Лебеда (Urtiko, atriplo).

Думы (Meditoj). Versio 2. Versio 3. Versio 4.

За тихой рекою (Trans la kvieta rivero). Versio 2.

Ваня, Ваня, милый мой (Vaĉjo, Vaĉjo, kara mia).

Жигули (Montaro Ĵiguli).

Черная смородина (Nigra ribo).

Разлилась Волга широка (Superbordiĝis Volgo vaste).

Ночь проходит, а я у порога (Nokto pasas, ka mi atendas ĉe la sojlo). Versio 2. Versio 3.

Ой горе моё, гореванье (Oj, malfeliĉo mia, malĝojado). Versio 2.

Ах ты батюшка светел месяц (Aĥ, vi, patro, lunarko hela).

Ceteraj kantoj

Ой, не лятай мой соловей (Oj, ne flugu, mia najtingalo).

Ай да плывет миленький по речке (Navigas la kara laŭ la rivero). Versio 2.

Ёлка (Abio). Versio 2.

Тарантасик на мазе (Ĉaro bonlubrikita).

Не бела заря (Ne blanka aŭroro).

Девка по саду ходила (Fraŭlino promenis en ĝardeno).

Веселитеся (Ĝoju).

Во поле туман (Nebulo en kampo). Versio 2.

Я по жердочке шла (Mi iris laŭ stangeto).

Жните маи жнеи (Rikoltu, miaj rikoltantinoj). Versio 2.

На горе, на гораньке (Sur la monto, sur monteto).

Шел со службы казак молодой (Kozako juna estis revenanta de l' militservo).

У нас ноня белай день (Nun estas ĉe ni blanka tago).

Туман яром (Nebulo en valeto).

Ой ты Ванька (Oj, vi, Vaĉjo).

Обманатка Мариюшка (Trompintino Marnjo).

Мне сегодняшний день скука (Ali mi tedas hodiaŭ).

Расхорошенька погодка (Beleta vetero). Versio 2.

Страдания (Suferoj). Versio 2.

Пашеница (Tritiko).

Во поле березка стояла (Staris betulo en kampo).

Дай у нас ныне рано (Ĉe ni hodiaŭ frue).

Соловейка мой (Najtingaleto mia).

Колыбельная (Lulkanto).

Через лес, через поле (Trans arbaro, trans kampo).

Теперь нам попеть бы (Nun al ni endus kanti).

Барыня блоха (Sinjorino pulo).

Травонька (Herbo).

Уж вы, девушки, поиграйте (Do vi, junulinoj, muziku).

Сады-садочки (Ĝardenoj-ĝardenetoj).

“Sirino kaj Alkonosto. Birdoj de ĝojo kaj malĝojo” fare de Viktor Vasnecov. En la rusa folkloro Sirino kaj Alkonosto estas paradizaj birdoj, kiuj ĉarmas korojn de homoj per sia dolĉa kantado. Interese estas, ke vizitantoj de la kanalo de l' ensemblo ĉe YouTube ofte komparas la voĉojn de la kantistinoj kun tiuj de anĝeloj, kaj la ensembla logotipo estas stiligita figuro de birdo kun virina kapo...

Edziĝpropono

Geaktoroj:

Stepan Stepanoviĉ Ĉubukov – А. С. Потапов (A. S. Potápov)
Natalja Stepanovna, lia filino – О. Г. Жевакина (O. G. Ĵevákina)
Ivan Vasiljeviĉ Lomov, najbaro de Ĉubukov'oj – Г. В. Подгородинский (G. V. Podgoródinskij)

Hodiaŭa publikaĵo ebligas prezenti samtempe du rimarkindajn specimenojn de la Esperanto-kulturo. Unua el ili estas ilustrita revuo “Tra la mondo”, eldonita en la jaroj 1905-1908. Hodiaŭ ĝiaj kajeroj estas legeblaj rete dank' al penadoj de flandraj Esperantistoj kaj oni povas memstare taksi ĝian kvaliton, kiu ne estas malpli alta, ol kvalito de averaĝaj nacilingvaj periodaĵoj de tiu epoko. Jen bona ekzemplo de tio, kiel reprezentantoj de la frua Esperanto-movado sukcesis marŝi en ritmo de sia tempo kaj efike uzi la eblojn, kiujn ili havis. Ĉu ne endas sekvi ĉi tiun ekzemplon al ni, kiuj disponas eblojn nekompareble pli vastajn? Mi opinias, ke endas, kaj unu el celoj de projekto “Aŭdvide” estas ĝuste montri, ke nuntempe eĉ kun malgrandaj fortoj oni povas atingi nemalmultan rezulton.

Kaj la dua specimeno estas Esperanta traduko de komedio “Edziĝpropono” de Anton Ĉeĥov, kiu aperis en julia kaj aŭgusta-septembra kajeroj de “Tra la mondo” en 1908. Ĉi tiu komedio estas brila ekzemplero de la humuro de Ĉeĥov kaj lia esploremo de la homa naturo: oni havas la plej gravan demandon de sia vivo decidata, tamen eĉ en tiu ĉi momento oni ne kapablas rezigni siajn malgrandajn ambiciojn... Tamen, kiel endas por la ĝenro, ĉio finiĝas bonorde. Ne estas do mirinde, ke ĉi tiu verko ĝis nun popularas en la repertuaro de rusiaj teatroj, kaj ĉe YouTube troveblas multaj versioj de ĝia enscenigo. Sed problemo de elekto inter ili, feliĉe, ne aperis, ĉar inter tiuj estas enscenigo fare de Malij-Teatro, kies nomo estas simbolo de altkvalita klasikstila teatra arto. Tial mi prezentas al via atento enscenigon, publikigitan en la kanalo de Malij-Teatro ĉe Youtube (ĉe tiu video enhavas enscenigojn de du komedioj de Ĉeĥov kun geedziĝa temo, la dua estas “La urso”, kies Esperanta traduko fare de Vasilij Devjatnin ankoraŭ ne estas trovebla).

Malij-Teatro en Moskvo (kies nomo signifas “malgranda”) situas dekstraflanke de Bolŝoj-Teatro (kies nomo signifas “granda”). Ĉi tiu diferenco de nomoj tute ne signifas diferencon de iliaj valoroj, tamen nur de iliaj specialecoj; Bolŝoj-Teatro okupiĝas pri opero kaj baleto, dume Malij-Teatro prezentas dramverkojn, ĉefe rusajn kaj alilandajn klasikaĵojn. Jam dum preskaŭ du jarcentoj ĝi ludas gravan rolon por la rusa kulturo kaj por la rusa lingvo, ĉar ĝiaj aktoroj en la 19-a kaj en la 20-a jarcentoj konservis modelan formon de la moskva proponcado, kiu estiĝis bazo por la proponcado de la literatura rusa lingvo.

Interesaj faktoj

Tradukisto Romano Frenkel penis klarigi ne bone kompreneblajn por alilanda leganto detalojn per piednotoj. Sube estas ĉi tiuj piednotoj kun indiko de replikoj, kiujn ili rilatas:

02:07. Karulineto, kiun mi vidas! Ĉubukov havas strangan kutimon nomi virojn per virinaj karesantaj epitetoj: krom tio li ankaŭ uzas eĉ duoblekaresantajn epitetojn, ekzemple: panjonjo.

02:20. Ni vivetas, anĝelo mia, dank' al viaj preĝoj kaj tiel plu... Ĉubukov trouzas la esprimojn “jen ĝuste”, “al tio simila”, “kaj tiel plu” sen ia rilato al sia parolo.

11:53. Tie estas nur kvar desjatinoj, kaj ili kostas nur iajn tricent rublojn... Desjatino = 1,0925 da hektaro.

15:29. Se ĝi venis al tio, mia amindunjo... Amindunjo = karesanta formo de amindulino; kiel jam estas rimarkite, Ĉubukov nomas kelkafoje virojn per virinaj karesantaj nomoj.

21:54. "Ho kia tasko, ho kreinto, patr' esti de filin' plenaĝa!" Citaĵo el “Malfeliĉo dank' al Saĝo” de Gribojedov.

26:09. Ekkaptu estas, por diri la veron, juna, ĝi ankoraŭ ne maturhundiĝis... La komikeco de la sekvanta sceno konsistas el tio, ke Zomov [tiel estas en la traduko] kaj Nt. St. uzas specialajn teknikajn ĉasesprimojn, preskaŭ nekompreneblajn en la originalo eĉ por la rusoj, se ili ne estas ĉasistoj.

27:12. Kvaronbileto estas la plej alta prezo. T.e. 25 rubloj (papermona bileto), kvarono da cent rubloj.

31:33. Pli bone konvenas al vi kuŝi sur la forno kaj blatojn mortepreni... En Rusujo la fornoj en la vilaĝaj dometoj estas tiel aranĝitaj, ke la vilaĝanoj povas dormi sur ili dum la vintro. “Kuŝi sur la forno” = Nenion fari pro mallaboremo aŭ pro mallerteco.

Kaj al tiuj ĉi notoj endas aldoni ankoraŭ unu, kiun la tradukisto iel preterlasis. Ĉe 07:30 Natalja Stepanovna diras, ekvidinte Lomov'on: “Tio estas vi, kaj paĉjo diris: tien ĉi venis komercisto por preni komercaĵon.” En la rusaj geedziĝaj tradicioj tio estas metafora esprimo, kiun oni uzis dum svatado. Ĝi prezentas svatadon kiel “negocon”, kie potenciala fianĉo estas komparata kun komercisto, kaj fianĉino – kun varo.

Tragediisto nevola

Hodiaŭ estas prezentata fragmento el spektaklo “Daĉaj pasioj” laŭ la verkoj de Anton Ĉeĥov, dediĉitaj al temo de daĉa vivo. Ĉi tiu spektaklo aperis rezulte de kunlaborado de Donecka ŝtata akademia muzika kaj drama teatro kun televida kanalo Vintaĵ TV, kaj rolojn en ĝi ludas program-kondukantoj de la kanalo.

Kio povas esti pli agrable dum somero, ol loĝi daĉe, fore de bruego kaj tumulto de granda urbo? Montriĝas, tamen, ke ankaŭ ĉi tiu pastorala vivo havas siajn malhelajn flankojn, pri kiuj Ĉeĥov avertas nin en sia komedieto, laŭ kiu estas farita ĉi tiu enscenigo, kaj kiuj kapablas venigi homon, kiu havos malfeliĉon trafi sub ilian influon, al stato tute mizera...

Daĉo en kurorto Sestroreck apud Sankt-Peterburgo. Foto de la komenco de la 20-a jarcento.

Vorto “daĉo” apartenas al tiuj rusaj vortoj, kiuj eniris aliajn lingvojn. Tio ne estas hazarde, ĉar daĉo signifas tute specialan vivstilon, eblas diri, apartan mondeton. Unuflanke, daĉo estas malgrandskala imito de nobela bieno, kiu ebligis al mezklasaj loĝantoj de rusiaj urboj fine la 19-a jarcento aliĝi vivon, pri kiu oni povis legi en la klasika rusa literaturo. Aliflanke, ĝi estas ligilo inter vilaĝa kaj urba vivoj, kiu poste, dum tiel oftaj en la rusia historio de la 20-a jarcento malfacilaj tempoj, serioze helpis en vivtenado; ĝis nun en plimulto da daĉoj oni plantas legomojn por familia konsumado.

Ŝerceto

Hodiaŭ prezentiĝas unu enscenigo plu de Anton Ĉeĥov fare de junaj geaktoroj – ĉi-foje el teatro “Debut” de ruslingva mezlernejo en urbo Rigo. Rakonto “Ŝerceto”, kiun ili elektis, jam ne enhavas humuron – tio estas pura liriko, admirinda skizo de homaj sentoj, kiajn la klasika rusa literaturo kapablas prezenti tiel brile. Kaj ornamas ĝin tradicia rusa distrado – vintra veturado de sur montetoj.

Litografaĵo “Butersemajno en Sankt-Peterburgo” (1885) laŭ desegnaĵo de G. Broling aspektas ilustraĵo al la rakonto de Ĉeĥov.

“Veturado de sur montetoj”. Desegnaĵo de britia ilustristo Frederic de Haenen el libro "Promenoj laŭ Moskvo" (1912).

Dramo

Ankoraŭ unu sceneja versio de Ĉeĥov fare de studio “Gnom” – adaptaĵo de lia rakonto “Dramo”. Ankaŭ ĝi estas verko humura, tamen ĉi-foje humuro estas pli malmola, jam bufojaĵa. Verŝajne, tiu ĉi temo estis speciale proksima al Ĉeĥov, kiu, certe, konis de interne la tutan “kuirejon” de verkista metio kaj bone sciis, ke, kiam komencanta aŭtoro petas taksi sian kreitaĵon, tio povas rezulti vere pezan elprovon. Kaj kvankan la finaĵo ne aspektas ridinda, la aŭditorio ja ne povas deteni sin de gajeco...

La malbona knabo

Daŭrigante la prezentadon de verkoj fare de Ĉeĥov, hodiaŭ ni povas spekti adaptiĝon de lia rakonto “La malbona knabo”, farita de infana teatra studio “Gnom” el urbo Desnogorsk. Plezure estas vidi, kiel la junaj geaktoroj diligente prezentas spritan historieton pri tio, ke malbono povas tute neatendite por si trovi sian profiton, same kiel punon...

Kara hundo

Originala titolo: Дорогая собака

Produktado: Leningrada televido

Jaro: 1973

Reĝisoro: Георгий Товстоногов (Geórgij Tovstonógov)

Aktoroj: 

Олег Басилашвили (Olég Basilaŝvíli) – memvolulo Knaps

Евгений Лебедев (Jevgénij Lébedev) – leŭtenanto Dubov

Леонид Неведомский (Leoníd Nevédomskij) – servosoldato Vaĥromeev

Informo pri la filmo ĉe Imdb.com

Post preskaŭ jara paŭzo projekto Aŭdvide denove pretas ĝojigi siajn spektantojn per novaj publikaĵoj – kaj ĉi-foje tio devas daŭri longe, ĉar estas multe da publikota materialo. Interese estas, ke ĉi tiun materialon kontribuas ankaŭ penadoj fare de la pioniroj de la Esperanto-movado, kiuj strebis disvolvigi la lingvon kulture, tradukante al ĝi nacilingvajn literatutaĵojn. Inter tiuj troviĝas, kiel montris esploro, nemalmulte da verkoj fare de Anton Ĉeĥov, kiujn oni povas uzi por subtekstigi ekranajn versiojn de ili. Lasta publikaĵo – animacia versio de rakonto “Tro” – jam demonstris uzeblecon de ĉi tiu metodo, kaj nuntempe vin atendas serio da enscenigoj de liaj verkoj kun subtekstoj laŭ tradukoj el fruaj Esperantaj periodaĵoj.

Unua en ĉi tiu serio estas rakonto “Kara hundo”, enscenigita en televida filmo “Scenetoj” laŭ verkoj de Ĉeĥov fare de elstara sovetia reĝisoro Georgij Tovstonogov kun brilaj aktoroj el Granda drama teatro en Leningrado, kiun li gvidis. Historio, kiun oni rakontas ĉi tie, estas kutima por la trafa, iomete malgaja humuro de Ĉeĥov – malkoincido inter roloj, kiujn oni devas ludi antaŭ aliaj homoj, kaj interna rilato al ĉi tiuj roloj. Tamen, kiel eblas demonstri tion pli reliefe? Kaj la reĝisoro trovas solvon – la roluloj estas treege ebriaj kaj de temp' al tempo interrompas sian diskuton per kantado de populara tiam kaj konata ĝis nun romanso “Antaŭlonge forfloris en l' ĝarden' krizantemoj”. 

Interesaj faktoj

Kiel estas konate, vorto “kara” en frua tempo de Esperanto havis pli vastan signifon, inkludante ankaŭ tiun de vorto “multekosta”. En la rusa lingvo vorto “kara” havas same vastan signifon, kio kreas aldonan vortludon en la nomo de la rakonto, same kiel en ĝia traduko.